Cần làm rõ dấu hiệu sai phạm trong hoạt động khai thác cát của Công ty Lưu Trang tại khu Phú Xuân xã Hùng Việt
Thời gian gần đây, tại khu Phú Xuân xã Hùng Việt (tỉnh Phú Thọ), hoạt động khai thác cát của Công ty Lưu Trang đang gây nhiều bức xúc trong dư luận. Hàng ngày, tiếng máy hút cát vang rền dọc bờ sông Hồng, bụi đất và tiếng ồn phủ khắp khu dân cư, trong khi tình trạng sạt lở đất bãi, mất đất sản xuất và nguy cơ ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng. Nhiều người dân cho rằng, những gì đang diễn ra cho thấy dấu hiệu vi phạm trong quản lý, khai thác khoáng sản, cần sớm được các cơ quan chức năng kiểm tra, làm rõ và xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
Theo người dân, mỏ cát do Công ty Lưu Trang quản lý hoạt động liên tục cả ngày, nhưng không có biển báo, bảng hiệu, ranh giới mỏ hay khu vực hạ thủy được cắm mốc rõ ràng theo quy định của pháp luật về khoáng sản. Đáng chú ý, khu vực khai thác nằm sát bờ sông Hồng - nơi có nhiều hộ dân sinh sống và canh tác lâu năm, khiến nguy cơ sạt lở, mất đất diễn ra thường xuyên và có chiều hướng lan rộng.
Ông Hoàng Văn D, một hộ dân sinh sống ven sông, cho biết: “Gia đình tôi bỏ ra hơn 100 triệu đồng trồng hơn 2.000 cây chuối, đang trong thời kỳ thu hoạch. Nhưng giờ đây, hơn một nửa diện tích đất cùng gần 1.000 cây chuối đã bị nước sông cuốn trôi. Mỗi lần tàu hút cát hoạt động, nước xoáy mạnh, đất bãi sụt xuống nhanh hơn. Chúng tôi bất lực nhìn tài sản bị cuốn đi.”
Ghi nhận thực tế ngày 23/10 cho thấy, tình trạng sạt lở bờ sông tại khu vực này vẫn tiếp diễn, từng mảng đất lớn đổ sụp xuống lòng sông. Chỉ cách vườn chuối của người dân hơn 100m, tàu hút cát của Công ty Lưu Trang vẫn hoạt động rầm rộ, máy móc vận hành liên tục, không có dấu hiệu ngừng nghỉ.
Không chỉ gây tác động nghiêm trọng đến địa hình và hệ sinh thái ven sông, hoạt động vận chuyển cát từ mỏ ra ngoài còn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông và ô nhiễm môi trường. Khu mỏ nằm sát quốc lộ 32C – tuyến đường có mật độ giao thông cao, song hàng chục xe tải trọng lớn vẫn ra vào thường xuyên, nhiều xe có dấu hiệu chở quá tải, làm cát rơi vãi xuống mặt đường, gây mất an toàn cho người tham gia giao thông. Đáng nói, doanh nghiệp không hề bố trí hệ thống biển cảnh báo, biển hạn chế tốc độ hay cảnh giới an toàn khu vực khai thác, vi phạm nghiêm trọng quy định về bảo đảm an toàn và bảo vệ môi trường.
Những dấu hiệu bất thường đặt ra câu hỏi:
Hoạt động khai thác của Công ty Lưu Trang có đúng vị trí, đúng trữ lượng và phạm vi được cấp phép hay không? Việc doanh nghiệp khai thác cát quy mô lớn, nhưng thiếu đầy đủ các điều kiện pháp lý và hạ tầng an toàn, phải chăng cho thấy sự buông lỏng trong công tác quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản tại địa phương?
Trước thực tế trên, đã đến lúc các cơ quan chức năng của tỉnh Phú Thọ cần khẩn trương kiểm tra, xác minh tính pháp lý của giấy phép khai thác, phạm vi, trữ lượng và sản lượng thực tế, đồng thời đánh giá tác động môi trường của hoạt động khai thác đối với khu dân cư và hệ sinh thái ven sông.
Nếu phát hiện vi phạm, cần xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật, kể cả việc đình chỉ hoặc thu hồi giấy phép khai thác nếu doanh nghiệp cố tình làm trái. Đồng thời, các cơ quan quản lý nhà nước cần tăng cường giám sát, kiểm tra định kỳ các mỏ khai thác trên địa bàn, không để xảy ra tình trạng doanh nghiệp “lách luật”, khai thác vượt phép, gây thất thoát tài nguyên và hủy hoại môi trường.
Việc xử lý dứt điểm vụ việc không chỉ nhằm bảo đảm kỷ cương trong công tác quản lý tài nguyên khoáng sản, mà còn là bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân, giữ gìn an toàn hệ sinh thái ven sông Hồng - một trong những dòng sông lớn có vai trò đặc biệt quan trọng với phát triển kinh tế, môi trường và an sinh xã hội của tỉnh Phú Thọ.