Những cây cầu bắc qua sông Hương: Nối nhịp phát triển từ thượng nguồn đến biển cả
Sông Hương từ thượng nguồn lặng lẽ chảy qua lòng thành phố Huế trước khi hòa vào phá Tam Giang mênh mông, không chỉ là biểu tượng thơ mộng của cố đô mà còn là dòng chảy kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai. Trên hành trình ấy, 8 cây cầu lớn và một cây cầu dân sinh bắc ra Cồn Hến đã và đang góp phần quan trọng vào việc kết nối giao thông, phát triển kinh tế - xã hội, tạo diện mạo mới cho đô thị Huế.
Cầu Tuần - mở lối giao thông cửa ngõ phía Tây. Khởi công và đưa vào sử dụng năm 2003, cầu Tuần dài hơn 300m với 4 làn xe, nằm trên tuyến đường tránh TP Huế. Từ khi vận hành, cây cầu này đã giảm áp lực cho trung tâm thành phố, đặc biệt là lưu lượng xe tải, xe khách đường dài, góp phần giữ gìn cảnh quan sông Hương.
Cầu Tuần chính là cửa ngõ phía Tây của TP Huế, giúp giảm tải giao thông vào trung tâm Huế.
Cầu Dã Viên - hiện lên với dáng vẻ hiện đại giữa lòng thành phố. Khởi công năm 2009, khánh thành 2012, cầu Dã Viên dài 542,5m, rộng 24,5m với bốn làn xe và hai lề đi bộ. Sáu vọng lâu dọc thân cầu tạo không gian nghỉ chân, hóng gió cho người dân và du khách. Công trình hiện đại này đã chia sẻ đáng kể áp lực phương tiện với cầu Phú Xuân và Trường Tiền.
Cầu Phú Xuân - nhịp sống đô thị năng động. Được xây dựng năm 1970, cầu Phú Xuân (hay gọi là cầu Mới) dài 374m, rộng 17m, với 4 làn xe và lối đi bộ hai bên. Nằm giữa Dã Viên và Trường Tiền, công trình này trở thành huyết mạch giao thông quan trọng, đặc biệt sau năm 1975. Cầu Phú Xuân thể hiện sự năng động, hiện đại của thành phố đang từng ngày đổi thay.
Cầu Trường Tiền - biểu tượng trăm năm của Huế. Khởi công năm 1897 dưới triều vua Thành Thái, cầu Trường Tiền dài hơn 400m, rộng 6m, kết cấu thép theo công nghệ Pháp. Từ tên gọi Thành Thái, Clémenceau, Nguyễn Hoàng, đến Trường Tiền nó gắn với xưởng đúc tiền triều Nguyễn, cây cầu đã đi cùng lịch sử Huế hơn 120 năm. Trải qua bao thăng trầm, Trường Tiền vẫn là biểu tượng thơ mộng, hiện diện trong thi ca, nhạc họa và ký ức người dân.
Cầu Trường Tiền trở thành biểu tượng hơn một thế kỷ, gắn liền với lịch sử và thơ ca Huế.
Cầu Bạch Hổ - cây cầu đường sắt độc đáo. Được xây dựng năm 1908, cầu Bạch Hổ dài hơn 300m, với đường ray tàu hỏa ở giữa và hai lối nhỏ hai bên cho xe thô sơ. Trong chiến tranh, cầu từng bị đánh phá, nay đã phục hồi và tiếp tục là tuyến đường sắt độc nhất bắc qua sông Hương, giữ vai trò đặc biệt trong giao thông Bắc - Nam.
Cầu Bạch Hổ là cây cầu sắt gắn với đường sắt xuyên Việt, in dấu lịch sử hơn một thế kỷ.
Cầu Nguyễn Hoàng - diện mạo mới của đô thị Huế. Thông xe kỹ thuật ngày 26/3/2025, cầu Nguyễn Hoàng là cây cầu thứ 8 bắc qua sông Hương. Công trình dài 380m, rộng 43m với 6 làn ô tô, 2 làn xe máy, lối đi bộ và 4 cầu nhánh cong dẫn xuống công viên ven sông. Điểm nhấn đặc biệt là hệ vòm thép và những chiếc “lọng” cung đình Huế. Với tổng vốn đầu tư hơn 2.280 tỷ đồng, cầu Nguyễn Hoàng không chỉ giải tỏa áp lực giao thông cho trung tâm mà còn mở ra không gian phát triển mới cho thành phố trực thuộc Trung ương Huế.
Cầu Chợ Dinh - nối nhịp thương mại. Hoàn thành năm 2003, cầu Chợ Dinh dài gần 400m, rộng 14m, với 4 làn xe. Cầu giúp kết nối các khu dân cư phía Đông thành phố, tạo thuận lợi cho tiểu thương chợ đầu mối Phú Hậu lưu thông hàng hóa. Đây là tuyến cầu quan trọng giảm tải cho Trường Tiền, thúc đẩy giao thương vùng ven đô.
Cầu Chợ Dinh nhịp nối quan trọng cho hoạt động buôn bán, vận chuyển hàng hóa.
Cầu đập Thảo Long - công trình kép giao thông và thủy lợi. Nằm ở hạ lưu, cầu đập Thảo Long khởi công năm 2001, hoàn thành 2006, dài 571m, rộng 10m. Trên là cầu giao thông, dưới là đập ngăn mặn giữ ngọt, bảo vệ sản xuất nông nghiệp và môi trường sinh thái phá Tam Giang. Công trình mang ý nghĩa kép vừa phục vụ đi lại, vừa bảo đảm an ninh nguồn nước.
Sau hơn 17 năm đưa vào khai thác, mới đây Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa phê duyệt dự án sửa chữa cấp bách đập Thảo Long nhằm đảm bảo an toàn, vận hành ổn định công trình trong bối cảnh nhiều hạng mục đang bị hư hỏng, xuống cấp. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 348 tỷ đồng, thời gian thực hiện dự kiến kéo dài 4 năm, với mốc khởi công vào tháng 10/2025.
Cầu Phú Lưu - nhịp cầu dân sinh ra Cồn Hến. Xây dựng năm 1967, cầu Phú Lưu nối đường Nguyễn Sinh Cung với ốc đảo Cồn Hến. Cầu dài hơn 100m, rộng 3m. Sau hơn nửa thế kỷ, cây cầu đã xuống cấp, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông trong mùa mưa lũ. Hơn 4.000 cư dân Cồn Hến mong chờ một cây cầu mới để yên tâm sinh sống.
Từ thượng nguồn cầu Tuần đến hạ lưu đập Thảo Long, từ biểu tượng Trường Tiền đến dáng vóc hiện đại Nguyễn Hoàng, những cây cầu bắc qua sông Hương không chỉ kết nối đôi bờ, mà còn nối quá khứ với hiện tại, giao thông với văn hóa, đời sống với phát triển. Trên dòng Hương Giang thơ mộng, mỗi cây cầu là một câu chuyện, một dấu ấn, góp phần đưa Huế vững bước trên hành trình trở thành đô thị trực thuộc Trung ương xanh, thông minh và bền vững.
Hữu Tin
Theo Tạp chí Môi trường Giao thông
